Hoofdstuk 6. Ons onderwijs

6.1 Visie op onderwijs

Wij zijn een basisschool waar we kinderen uit alle culturen en lagen van de bevolking samenbrengen. De Elout is daarom niet alleen een ontmoetingsplek voor alle kinderen in de wijk, maar ook voor onze ouders. We werken vanuit een stevig en positief pedagogisch klimaat waarbij we werken vanuit een ‘growth mindset’ (meer info: https://www.growthmindsets.nl/bevindingen-marzano): we verwachten van onze leerlingen inzet en ondersteunen hen bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Hierbij hoort ook het opbouwen van de eigen verantwoordelijkheid en het, vanaf jonge leeftijd, versterken van de zelfsturing.

Leerlingparticipatie krijgt vorm middels onze leerlingenraad en door de leerlingen uit alle groepen een actieve rol te geven bij de kennismakingsgesprekken. Vanaf groep 6 worden de leerlingen verwacht bij alle gesprekken (kennismakings-, voortgangs- en rapportgesprekken). Onze leerlingparticipatie bouwen we op aan de hand van de participatieladder van Roger Hart (meer info: https://slo.nl/publish/pages/4825/inspraakladder-onderwijskundig-model-leerlingparticipatie_1.pdf).

De leerlingen hebben op De Elout een vaste groep en leerkracht(en). Ze krijgen hier de basisvakken en worden door middel van de behaalde resultaten goed gevolgd. Daarnaast leren de kinderen in verschillende samenstellingen samenwerken. Deze sterke samenwerkingsvaardigheden bereidt hen voor op de samenleving en arbeidsmarkt van de toekomst. Wij werken daarom onder andere met projectmatig onderwijs. Hiermee leren de kinderen kennis om te zetten naar uiteenlopende context. Ook stimuleren wij bij de leerlingen zelfstandigheid en eigenaarschap, zodat zij meer regie krijgen over hun leerproces. De cognitieve vakken taal, lezen en rekenen vormen de kern van ons onderwijs. Daarnaast besteden we veel aandacht aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, kunstzinnige vorming en bewegingsonderwijs. Daarnaast zijn we als team steeds bezig met de vragen: hoe kunnen we de resultaten van ons onderwijs verbeteren? Hoe en op welke terreinen kunnen we onze aanpak veranderen zodat het leidt tot kwaliteitsverbetering?

6.2 Onze werkwijze, het schoolconcept

EDI (expliciete directe instructiemodel) is de basis van ons onderwijs. Vanaf groep 1 wordt EDI toegepast bij een aantal lessen en vanaf groep 3 in i.i.g. de rekenlessen. Er worden bij elke les bewuste keuzes gemaakt in doelen en werkvormen. De leerkrachten in de kleuterbouw combineren EDI met spel. Er zijn doorgaande lijnen van peuters naar kleuters op het gebied van spel en motoriek. Leerlingen krijgen les in een vaste groep, van een vaste leerkracht.

Coöperatieve (didactische) werkvormen worden ingezet in alle groepen om het klassenklimaat positief te beïnvloeden en om zelfstandigheid bij leerlingen te bevorderen en samenwerkingsvaardigheden te versterken. Ook op andere fronten en niveaus zetten we in op het versterken van samenwerken, bijvoorbeeld in het verder vormgeven van een doorgaande lijn richting onze partners, bijvoorbeeld de peuterschool en Club Elout.

De komende jaren gaan we verder met het uitvoeren van vakoverstijgend en groepsdoorbrekend werken middels de CREA-middagen en in de ontwikkeling van ons projectonderwijs. De CREA-middag is een vaste middag waarop gedurende periodes van meerdere weken groepsdoorbrekend wordt samengewerkt aan het ontdekken, verbreden en verdiepen van creatieve vaardigheden en uitingen. De CREA-middag sluit aan bij het profiel van De Elout als kunstmagneetschool (in samenwerking met KOO bij muziek- en dramalessen).

De ontwikkeling van projectmatig onderwijs schept ruimte voor meer regie bij de leerlingen en kansen om vaardigheden als samenwerken en kritisch en creatief denken een plek te geven. Het biedt ook kansen om de diversiteit van onze populatie nog meer tot zijn recht te laten komen. Leerlingen krijgen meer ruimte om eigen interesses te volgen en op hun eigen niveau te werken. Bij het verkennen van projectmatig onderwijs kijken we kritisch naar onze eigen leerkrachtvaardigheden en naar de opbrengsten voor leerlingen als het gaat om vaardigheden als zelfregulering & eigenaarschap en samenwerken & sociale/ culturele vaardigheden. We bouwen ons projectonderwijs zorgvuldig op van één projectweek, tot een vaste programmering en meerdere schoolbrede en groepsdoorbrekende projecten per schooljaar. Wij werken daarbij vanuit de leerdoelen op kennis en vaardigheden en met een PDCA-cyclus. Wij geloven dat wij hiermee als school een aantrekkelijk profiel neerzetten. Niet alleen voor onze leerlingen en hun ouders maar ook voor ons als onderwijsprofessionals.

6.3 Onderwijs aan het jonge kind (2,5 tot 6-jarigen)

Het jonge kind ontdekt al spelend zijn wereld. Het onderwijs voor die leeftijdsgroep proberen we dan ook op hun belevingswereld te laten aansluiten. In de peuter- en kleutergroepen werken we meestal vanuit een thema dat de kinderen aanspreekt. De kinderen zijn op deze manier gemotiveerd om tot spelen te komen en doen nieuwe ervaringen op. Zo’n thema (bijvoorbeeld: dieren, ziek zijn of de herfst) staat dan bij alle activiteiten een aantal weken centraal. De liedjes, de spelletjes bij bewegingsonderwijs net als de verhalen, opzegversjes en inrichting passen we aan het onderwerp aan. Ook kunnen de kinderen met behulp van allerlei materialen tot expressie komen. Met de ontwikkelingsmaterialen worden bepaalde vaardigheden ontwikkeld en kan het kind zich begrippen en technieken eigen maken die voorafgaan aan het leren lezen, schrijven en rekenen. Op deze manier gaan de kleuters goed voorbereid naar groep 3.

In de peuter- en kleutergroepen wordt veel aan taalvorming gedaan. We gebruiken er een breed VVE-programma voor, een programma voor de Voor- en Vroegschoolse Educatie. Bij ons op school is dat Ko Totaal dat zich naast taalontwikkeling ook richt op rekenen, sociaal-emotionele ontwikkeling en motoriek. Met een dergelijk programma ontstaat er voor de kinderen een goede doorgaande leerlijn en is voor de peuters de overstap naar de kleuters minder groot. Ook aan de sociale ontwikkeling van uw kind wordt zorg besteed. Te denken valt hierbij aan het samenwerken in diverse hoeken en bv. met een gezelschapsspel of een puzzel.

De ontwikkeling van de peuters wordt gevolgd met behulp van het leerlingvolgsysteem Kijk!, dat van de kleuters wordt gevolgd met het leerlingvolgsysteem Focus PO 1/2. Daarmee zien we bij elk kind of de ontwikkeling op de diverse ontwikkellijnen op een goede manier verloopt. Bij signalering van ontwikkelingsachterstanden wordt planmatige hulp gegeven door (leerkracht/onderwijsassistent).  Uiteraard worden de ouders hiervan op de hoogte gesteld.

Tenslotte is er een warme overdracht van de kinderen die uit de peutergroep doorstromen naar groep 1. Dit maakt dat ze nauwelijks nog hoeven te wennen en een goede start hebben.

6.4 Onderwijs aan het oudere kind (6 tot 12-jarigen)

Zodra de kinderen in groep 3 komen wordt het thematische onderwijs vervangen door het cursorische. Dit houdt in dat de lesstof verdeeld wordt in de verschillende vakgebieden. De belangrijkste vakken zoals taal en rekenen worden op drie niveaus aangeboden, zodat elk kind krijgt wat hij/zij nodig heeft. De overige vakken worden klassikaal aangeboden. Zoals u in hoofdstuk 6.2 heeft kunnen lezen, willen wij een paar keer per jaar projectmatig gaan werken.

6.5 Vakken en methodes

Onze leerlingen doen veel verschillende dingen op een dag. Ze leren rekenen, schrijven, lezen en maken kennis met de wereld om hen heen bij vakken als aardrijkskunde, geschiedenis en biologie. Daarnaast besteden wij aandacht aan bewegen, creatieve ontwikkeling en muziek. We kiezen de methoden zo dat kinderen die meer aan kunnen ook meer oefenstof krijgen en kinderen die juist meer hulp nodig hebben, extra oefening krijgen. De Elout werkt aan de volgende vakken:

Legenda tabel:

TAA = Taal, incl (begr.) lezen
SCH = Schrijven
REK = Rekenen
WER = Wereldoriëntatie (aardrijkskunde, biologie, geschiedenis en verkeer)
OMW = Oriëntatie op mens en wereld
SEO = Soc.emo. ontwikkeling
GYM = Gymnastiek
BUI = Buiten spelen
DRA = Drama
MUZ = Muziek
HAN = Handvaardigheid/tekenen
AMO = Arbeid met ontwikkelingsmateriaal
ENG = Engels
GOD = Godsdienst
PAU = Pauze

6.5 Bewegingsonderwijs

Binnen de school is er voldoende ruimte voor de motorisch ontwikkeling. De kleuters spelen elke dag buiten waarbij er ruimte is om de bewegen en gaan tweemaal per week naar de gymzaal. Eenmaal voor een spelles gegeven door de groepsleerkracht en eenmaal voor een toestelles gegeven door de vakdocent bewegingsonderwijs. Vanaf groep 3 gaan de leerlingen tweemaal per week naar de gymzaal en krijgen zij les van de vakdocent bewegingsonderwijs. Jaarlijks houdt De Elout de volgende sportieve activiteiten zoals sportdag, Koningsspelen en de Sportolympiade voor groep 8. Daarnaast is er Club Elout. Club Elout organiseert voor drie perioden per schooljaar een groot aanbod van sporten (na schooltijd) waaraan kinderen kunnen deelnemen. Hierdoor kunnen de leerlingen de sporten uitproberen in een veilige omgeving en eventueel doorstromen naar een sportvereniging.

6.6 Kunst- , cultuur- en milieueducatie

We vinden het heel belangrijk dat onze leerlingen, naast de cognitieve vakken, ook kennismaken met kunst en cultuur. Op De Elout staan muziek en drama centraal. De lessen, gegeven door vakdocenten, zijn ontwikkeld in samenwerking met KOO, de Kunst Onderwijs Organisatie in Den Haag. Via KOO (en/of Cultuurschakel) ondernemen we activiteiten op muzikaal en dramagebied. We bezoeken onder meer toneelvoorstellingen en muziekuitvoeringen. We maken hierbij ook wel gebruik van het aanbod van verschillende culturele instellingen en organisaties binnen de wijk.

Met de bibliotheek stellen we boekenlijsten samen rond verschillende thema’s. Daarnaast bezoeken de kinderen de bibliotheek om samen met de leerkracht boeken uit te zoeken. Zo zorgen we ervoor dat er nieuwe (prenten)boeken de school inkomen.

Op de kinderboerderij kunnen we deelnemen aan lessen van de afdeling Milieu van de gemeente. Zo komen onze leerlingen in aanraking met levende dieren, planten en bomen. Bij de dienst Milieueducatie kunnen lessen afgenomen worden of leskisten worden besteld. In het Museon en het gemeentemuseum bezoeken we lessen rond allerlei onderwerpen: van elektronica tot het Oude Egypte.

6.7 Actief burgerschap en sociale integratie

Scholen zijn verplicht in hun onderwijs aandacht te besteden aan actief burgerschap en sociale integratie. Hierbij gaat het erom dat kinderen leren zich als volwaardig burger te bewegen in onze samenleving, leren rekening te houden met elkaar en dat zij normen en waarden ontwikkelen. Veel elementen van actief burgerschap en sociale integratie maken al deel uit van andere vakken, zoals in godsdienst, geschiedenis en wereldoriëntatie.

6.8 Resultaten van het onderwijs

In de afgelopen jaren zijn de resultaten van het onderwijsleerproces op De Elout goed. De leerlingen van groep 8 scoren op en boven het landelijk gemiddelde.

6.9 Kwaliteitsbewaking

We evalueren als team regelmatig gedurende het jaar (tijdens diverse overleggen en leerlingbesprekingen) ons onderwijs. Wat gaat goed en wat moet beter? Ook ons bestuur bevraagt ons regelmatig op werkwijze, resultaten en vorderingen. Daarnaast heeft de inspectie ook een toeziend en controlerende functie.